emoizmirbulten mart2021 - Flipbook - Page 24
> inceleme
lanan küresel snma nedeniyle yenilenebilir enerji kaynaklarna yönelik
eilim artyor. artmaktadr. Güne,
jeotermal, rüzgar, dalga, biyokütle,
gelgit, hidrojen ve biyogaz kaynaklar gibi çok çeitli yenilenebilir enerji
kaynaklar olmasna ramen, yenilenebilir enerji teknolojileri ile ilgili
doru tasarmlarla da arz güvenlii
desteklenmektedir. Öte yandan yenilenebilir enerji üretim aamasnda arz
ve eriim sorunu yaanmamaktadr.
Yenilenebilir enerji teknolojilerini
fosil yakt teknolojileri ile karlatrmas Tablo 2’de verilmitir[2].
Yenilenebilir enerji ekonomik büyümeye katkda bulunmaktadr. lk
kurulum aamasnda maliyeti yüksek olmasna ramen zamanla maliyeti dümeye devam ediyor ki bu
da uzun vadeli bir kazanç olacaktr.
Ayrca yeni istihdamlar yaratmaktadr.
Uluslararas Yenilenebilir Enerji Ajans
(IRENA) verilerine göre[3] küresel anlamda yenilenebilir enerji teknolojileri 9,8 milyon kiiye istihdam olana
salyor ve 3 milyon kii ile bu saynn en büyük ksmn güne teknolojisi
oluturuyor.
Adnan Menderes Üniversitesi,
Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi’nde
yaynlanan Türkiye’nin yenilenebilir
enerji politikasnn hedefledii adm-
lar u ekilde sralanyor;
• Elektrik enerjisi üretmek için
yenilenebilir kaynaklarn kullanmn
arttrmak
• Güvenli, ekonomik ve maliyeti
etkin bir ekilde yenilenebilir enerji
üretimini tevik etmek
• Enerji kaynaklarnn çeitliliini
arttrmak
• Sera gaz emisyonlarnn azaltlmas salamak
• Atk ürünleri kullanmak ve çevreyi korumak
• lgili mekanik ve / veya elektromekanik imalat sektörünü gelitirmek
• Hidroelektrik potansiyelinin tamamn elektrik enerjisi üretiminde
kullanmak
• Rüzgâr enerjisine dayal kurulu
gücün 20.000 MW’a ulatrmak
• 600 MW’lk jeotermal potansiyeli
iletmeye sokmak
• Güne ve dier yenilenebilir
kaynaklarn kullanm için gereken
düzenlemeler yapmak
• Yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklarnn kullanm için alnacak tedbirler sonucunda, elektrik üretiminde
doal gazn paynn %30’un altna düürmek (Aker, 2013: 2 ve TC Avrupa
Birlii Bakanl, 2014: 38).
Yenilenebilir enerjiyi daha çekici
ve verimli hale getirmek için çeitli
Geleneksel Kaynaklar
Zamandan ve miktardan bamsz olarak
depolanabilirler
Maden veya yataktan çkartma gereklidir
Sonlu rezerv
Meteorolojik koullardan etkilenmezler
Yenilenebilir Kaynaklar
Çok az depolanabilir (barajlari biokütle) kalan teknolojiler çok az depolanabilir veya
depolanamaz
Dorudan kullanlrlar
Sürekli yenilenen rezerv
Meteorolojik ve iklim koullarndan etkilenirler
Tedarik zincirinde noktasal younluk vardr Yaylm yerleim için büyük potansiyel (çal
(limanlar, boru hatlar, rafineriler ve gele- üstü FV'ler, nehir regülatörleri, rüzgar parkneksel enerji santralleri)
Çkartma ilemi için büyük ve özel altyap
lar, küçük bioenerji santralleri)
Çkartma küçük seviyeden (solar paneller)
büyük ölçeklere kadar (barajlar)
Birincil kaynan uzun mesafe tanmas Birincil kaynak uzun mesafe tanmas
mümkündür
24 emo izmir ubesi ocak 2021
mümkün deildir (biokütle dnda)
destek mekanizmalar uygulanmtr.
Ayrca enerji yatrmna yatrm artracak en cazip uygulamalarn piyasa
ortam incelenmektedir. Bir ülkede
yenilenebilir enerji kullanmnn artrlmas için sistemindeki ekonomik,
politik ve sosyal koullar önemlidir.
Uluslararas Enerji Ajans ve OECD [4]
tarafndan yaynlanan bir rapora göre:
Rekabet koullar, maliyetler ve teknoloji olgunluu, teknolojiyi destekleyen
önemli parametrelere odaklanyor.
Hükümetlerin, enerji tedarik zincirlerini ve özel sektör Ar-Ge faaliyetlerini
desteklemek için güçlü altyap oluturmas ve doru politikalar formüle
etmesi gerekir.
2005 ylnda 5346 sayl
Yenilenebilir Enerji Kaynaklarnn
Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçl
Kullanmna Dair Kanunla (YEK,
Yenilenebilir Enerji Kanunu) yasal
çerçeve oluturulmutur. Bu çerçevenin içerii, yenilenebilir enerji üretim
kaynaklarnn alanlarnn korunmas
ve enerjinin belgelendirilmesidir.
Yenilenebilir enerji ile fosil enerji
arasnda ciddi iletme maliyetleri ve
yatrm maliyetleri farkllklar vardr.
Örnein, fosil enerjisine dayal tesislerin ilk kurulum maliyeti çok düük
olmasna ramen, ileride akaryakt
fiyatlarndaki deiiklikler nedeniyle
yüksek maliyetler doabilir. Ancak yenilenebilir enerjide bunun tersi geçerlidir. Uzun vadede çevreye, sala ve
ekonomiye büyük faydalar salar.
Enerji politikasnn önemli bir
amac, enerji üretimi ve tüketiminden
kaynaklanan vergi sorunlar ve düzensizlikleri önlemektir. Bu vergiler, gider vergisi, çevre vergisi ve KDV’den
olumak üzere genellikle son enerji
kullanmnda ödenmesi zorunlu olan
ek ödemelerdir[5].
Ksacas temel ihtiyaçlarmz için
ihtiyacmz olan enerji insanlk için
önemlidir. Fosil yaktlarn çevresel