EMEK2021 web - Flipbook - Page 22
“…sonunda işçiler kazanıyor!”
Çocuklara, Alternatif Süper Kahramanlar:
Sorgulamak için merak etmek gerekir ve merak en saf haliyle en çok çocuklarda bulunur. Çocuklar doğuştan filozoftur ve ön kabullerle hareket etmezler, soru sorarlar. Çocukların soru sorması, merak etmesi, sorgulamasının önüne setler çekmek, onları engellemek, bir süre sonra
her söyleneni ya da her okuduğunu olduğu gibi kabul eden; dünyaya, insana ve geleceğe dair umut ve hayaller biriktiremeyen nesiller yetiştirmek demektir. Maruz kaldığımız eğitim süreci tam da bunu yapar, düşüncenin tek yönlülüğünü, çeşitliliğin zenginlik olmanın ötesinde kaosa
neden olabileceğini ve her koşulda otoritenin verili cevaplarını benimsemeyi ya da ezberlemeyi öğütler. Bunun bilincinde olan ebeveynler olarak yapmamız gereken, çocukların keşfetme isteğini baltalamak yerine, yüreklendirmek olmalıdır. Bu doğrultuda yazılan kitapların okunması
ve çocukların verili olanın dışındakini sorgulamasına destek olmak için neyse ki kitaplar var!
Bu düşünceden hareketle Kültür/ Sanat sayfamızda zaman zaman çocuklara yönelik kitaplar tanıtacağız. Bu sayıda tanıtacağımız kitaplar, Metis Yayınları tarafından yayımlanan Küçük Filozoflar Serisi’nin kitaplarından biri olan Karl Marx’ın Hayaleti ve NotaBene Yayınlarından çıkan Anti-Kahraman Serisi’ndeki kitaplar olacak.
Metis Yayınları, Küçük Filozoflar dizisinde filozofların hikâyelerini bu defa çocuklar
için anlatıyor. Kant, Descartes, Sokrates,
Lao-Tzu, Marx, Leibniz, Ricoeur, Einstein,
Diyojen ve başka filozofların hikâyeleri.
“Filozoflar da hepimiz gibi önce çocuktular, gençtiler. Cevaplarını merak ettikleri
soruları vardı. Onların hikâyeleriyle, siz de
kendi sorularınızın peşine düşebilirsiniz”.
Karl Marx’ın Hayaleti, “Küçük Filozoflar”
serisinin dördüncü kitabı. Ronan de Calan’ın yazıp Donatien Mary’nin resimlediği
Karl Marx’ın Hayaleti, “Merhaba, ben Karl
Marx… Ne mi yapıyorum bu çarşafın altında? Uzun hikâyedir bu: Sınıf kavgasının
hikâyesi. Acıklı bir hikâye, ama hep birlikte
sonunu tatlıya bağlamaya, bir mutlu son
yazmaya çalışacağız.” satırlarıyla başlıyor.
9-14 yaş grubu için önerilen dizinin kitaplarını büyükler de severek okuyabilir.
Mine Söğüt, “Marx’ın Hayaleti, Hortlağı,
Zombisi” adlı yazısında şöyle bir anekdot
aktarıyor:
“Geçenlerde bu kitabı okuyan sekiz yaşındaki bir kız çocuğuna, “Ne anlatıyor”
diye sordum. Yüzünü ekşiterek “Patronlar çok kötü insanlar” dedi, “işçilere hep
haksızlık ediyorlar. Acımasız davranıyorlar. Paradan başka şey düşünmüyorlar”.
Sonra gözlerini kocaman açarak heyecanla devam etti: “Ama bu kitapta bir sürü
şey oluyor ve sonunda işçiler kazanıyor!”
Derken dudaklarını ısırarak sustu, sesini
alçalttı, “Bir de Marx diye bir adam var,
herkes onu öldü sanıyor” dedi; bizi kimse dinliyor mu diye etrafa bir göz attı ve
büyük bir sır verircesine fısıldadı: “Ama o
ölmedi, hâlâ aramızda yaşıyor.”
22
Kültür Sanat Temmuz-Ağustos 2021
“Hikâyemiz Avrupa’da dolaşan bir hayaletle başlıyor. Çarşafın altındayken hem
peşine düşenlerden gizlenen hem de onların yüreklerine korku salan Marx Amca,
genç bir felsefe öğrencisiyken ilk olarak
yoksullaştırılan, sömürülen ve öldürülen
Silezyalı köylüleri, dokuma işçilerini görüyor. Bunun üzerine kendine bir söz vererek bütün ömrünü insanı aşağılayan,
köleleştiren, çaresizleştiren ve horlayan
her şeyi yıkıp devirmeye adıyor. İşte hikâyede bahsedilen çarşaf o kavgada yere
düşen Silezyalı dokuma işçilerinin dokuduğu çarşaflardan biri. O günü ve kendine
verdiği sözü unutmamak için bu çarşafın
altında Karl Marx. Tüm bunlar yaşanırken
hiç bir şey olmamış gibi keyif kahvesini
içen Bay Kapital gerçekten herkesin refahını isteyen altın kalpli biri mi? Bir mal
ya da hizmetin fiyatı neye göre belirlenir?
Piyasanın kurallarını kim belirler? Üretim
ilişkisi nedir? Tüm bu soruların cevabını
çocuklar için veriyor Karl Marx. Bay Kapital’in sömürdüğü bir işçi gördüğünde çarşafının altına saklanarak hayalet kılığına
bürünüyor ve kökten çözüm için Bay Kapital’in karşısına dikilip işçi kardeşlerine
bu adaletsizliği reddetmelerini öneriyor.
Bay Kapital ve Marx arasında okuması
oldukça keyifli şu cümlenin de yer aldığı
bir söz düellosu başlıyor: “Düşünmek için
kafanızı kullanmazsanız kaçmak için bacaklarınızı kullanmak zorunda kalırsınız.
Yeterince hızlı kaçabilir misiniz, onu da
bilmem.”
Karl Marx’ın hayaleti gerçekten de aramızda ama biz hâlâ fikirlerinin ne kadarını
anlıyoruz, ne kadarını çocuklarımıza ve-
recek kadar cesaretimiz var şüpheli. Ronan de Calan’dan “piyasa,
mal, proletarya nedir, Bay Kapital
kimdir?”i öğreten; çiftçinin sorunlarından başlayıp, kente göçen işçinin
hayatı pahasına verdiği mücadeleyi,
Silezyalı dokuma işçileri merkezinde
işleyen kitabı kapitalizm kurbanı olan
çocuklarımıza okutmalıyız.
Çocuklarımız için önerebileceğimiz bir diğer seri NotaBene Yayınları
arasından çıkan Antikahraman Serisi’dir. NotaBene Yayınları, çocukları
ve hatta yetişkinleri anti-kahramanlar ile buluşturuyor. Yayınevinin
“kahramanlık” kavramını sorguladığı ve sorgulattığı bu seride Aziz
Nesin, Julio Cortázar, Eduardo
Galeano ve Che Guevara var.
İmkansız bir düşü gerçekleştiren bir anti-kahraman: Ernesto
Che Guevara
İmkânsız bir düşü gerçekleştirmek için uzun bir yolculuğa çıkan
Ernesto Che Guevara’ya odaklanan
kitapta; okurdan, adaleti daha çok
insana ulaştırana kadar gökteki ve
alnındaki yıldızın peşinden gitmiş bir
kurtarıcı olan Che’ye odaklanmaları
isteniyor. (NotaBene Yayınları’nın tanıtım bülteninden alınmıştır.)
- De Calan, Ronan. Küçük Filozoflar Serisi-Karl Marx’ın Hayaleti.
İstanbul: Metis Yayınları, 2017.
- Fink, Nadia. Anti Kahraman
Serisi-Ernesto Che Guevara. Çevirmen: Nergis Turan. İstanbul: NotaBene Yayınları, 2017.
KOLEKSİYON
Nadia Fink
Pitu Saá
Frida
ANTIPRENSES #1
kahlo
1
che
gueva
Nadia Fin
k
Pitu Saá
ra
para
CHIRIMBOTE
y
chic
chicoas
s
AntiHÉRO
ES
#3