EMEK2021 web - Flipbook - Page 23
Kadın Sözlüğü:
Biyolojik Cinsiyet nedir?
Kişinin kadın ya da erkek olarak gösterdiği genetik, fizyolojik ve biyolojik özelliklerdir.
Toplumsal cinsiyet nedir?
Toplumsal cinsiyet; kadınlara ve erkeklere toplum tarafından uygun görülen rolleri, sorumlulukları ve
davranışları tanımlamaktadır. Bu roller, sorumluluklar ve davranışlar toplumdan topluma farklılık gösterebileceği gibi, zaman içerisinde veya kriz dönemlerinde de değişiklik gösterebilir. Bu durum kişilerin
toplumsal yaşama katılımlarını cinsiyetlerine göre ayırır. Toplumsal olarak yapılandırılmış ve cinsiyetlere göre ayrıştırılmış roller ve kalıplar bireyin kısıtlanmasına, dışlanmasına ve/veya ayrımcılığa
maruz kalmasına sebep olabilir. Bu durumda toplumsal cinsiyete dayalı ayrımcılık söz konusu
olur. Erkeklerin cesur, güçlü, sert olması; kadınların ise şefkatli, merhametli, anlayışlı ve anaç
olmasının beklenmesi toplumsal cinsiyet rollerinin en basit örnekleridir. Toplumsal cinsiyet algısı
değiştirilebilir. Kadın ve erkek arasında eşitliği sağlayan ve koruyucu politikaların ve uygulamaların hayata geçirilmesi ile toplumsal cinsiyete dayalı ayrımcılık sorunu çözülür.
Eşitlikçi Dil Kullanımı:
Ayrımcı Dil
Ayrımcı Olmayan Dil
Bayan
Kadın
İnsanoğlu / Adam
İnsan
Adam akıllı
Doğru düzgün
İşinin eri
İşinin Ustası
İş adamı
İş İnsanı
Kadın işi- erkek işi
İş
Haklarınızı Biliyor Musunuz?
Kadın ve erkek işçi arasında ücret, çalışma
Anayasa 10. Maddesinde;
işkin Uluslararası Sözleşme,
koşulları veya diğer konularda ayrımcılık
“ Kadınlar ve erkekler eşit haklara sahip-
• Avrupa İnsan Hakları Sö-
yapılabilir mi?
tir. Devlet, bu eşitliğin yaşama geçmesini
zleşmesi,
Kadın ve erkek işçi arasında, çalışma
sağlamakla yükümlüdür.” bendi yer alırken,
• Avrupa Sosyal Şartı,
koşulları ve çalışmadan kaynaklı haklar
4857 Sayılı İş Kanunu’nda;
•
açısından işin niteliği veya biyolojik sebe-
“İş ilişkisinde dil, ırk, renk, cinsiyet, engel-
Avrupa Sosyal Şartı,
pler zorunlu kılmazsa işveren sözleşme
lilik, siyasal düşünce, felsefî inanç, din ve
• BM Kadına Karşı Her
yapmada, çalışma şartlarını belirlerken ve
mezhep ve benzeri sebeplere dayalı ayrım
Türlü Ayrımcılığın Önlen-
uygularken ya da iş sözleşmesinin sona
yapılamaz.” bendi yer alır.
mesi (CEDAW),
erme sürecinde cinsiyet veya gebelik ned-
Türkiye’nin
imzaladığı
eniyle doğrudan veya dolaylı bir şekilde
Uluslararası
Sözleşmeler
kadın işçiye farklı işlem yapamaz.
açısından belirleyicidir. Bu sözleşmeler;
Anayasa 10. Maddesi’nde ve 4857 sayılı
• Medeni ve Siyasi Haklara İlişkin Uluslar-
İş Kanunu’nun 5. Maddesinde bu durum
arası Sözleşme,
açıkça belirtilmiştir:
• Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklara İl-
ve
onayladığı
eşitlik
ilkesi
Gözden
Geçirilmiş
• 111 No’lu Ayırımcılık
(İş ve Meslek) Sözleşmesi’dir.
GENEL-İŞ EMEK GAZETESİ
Türkiye Genel Hizmetler İşçileri Sendikası Aylık Yayın Organı Temmuz-Ağustos 2021 Sayı:172
Sahibi: GENEL-İŞ Sendikası adına Genel Başkan Remzi ÇALIŞKAN - Sorumlu Yazı İşleri Müdürü: Şükret SEVGENER
Yayına Hazırlık: DİSK/GENEL-İŞ Basın Bürosu - Yayın Türü: Yaygın Süreli Yayın - Yayın Şekli: Aylık Türkçe
Yönetim Yeri: Çankırı Caddesi No: 28 Kat: 4-9 Ulus/ANKARA Tel: (0312) 309 15 47 Fax: (0312) 309 10 46
•
•
bilgi@genel-is.org.tr
basin@genel-is.org.tr
www.genel-is.org.tr
Basım Yeri: Buğra Matbaacılık Yapıcı İş Merkezi 74 / 32-33 İskitler/ANKARA (0312 342 19 18) Baskı Tarihi: Kasım 2021